Σταύρος Σ. Νιάρχος

Ο Σταύρος Σ. Νιάρχος συνέλαβε τη σημασία τού να σκέφτεται και να δρα κανείς σε παγκόσμιο επίπεδο πολλά χρόνια προτού ο όρος «παγκοσμιοποίηση» αρχίσει να χρησιμοποιείται ευρέως στους τομείς της διεθνούς πολιτικής και της οικονομίας.  Παρότι οι επιχειρήσεις του  ξεκίνησαν από τον τόπο της καταγωγής και γέννησής του, την  Ελλάδα, οι επιτυχίες του αναδείχθηκαν αξιοσημείωτες διεθνώς.  Ο Σταύρος Νιάρχος  αναγνωρίστηκε ως ένας από τους πιο επιτυχημένους επιχειρηματίες του 20ού αιώνα.

Αν και ήταν κυρίως γνωστός από τις δραστηριότητές του στο  χώρο της  ναυτιλίας, οι  πολλαπλές  και  διαφορετικές  επιχειρηματικές του δραστηριότητες βρέθηκαν στο επίκεντρο της παγκόσμιας οικονομίας από την εποχή της σύστασης του «Ομίλου Νιάρχου» το 1939 μέχρι και το θάνατό του, τον Απρίλιο του 1996. Τα επιτεύγματά του επεκτείνονται και στον 21ο αιώνα με την ίδρυση, μετά το θάνατό του, του Ιδρύματος «Σταύρος Σ. Νιάρχος». Το ΄Ιδρυμα, αφοσιωμένο στη δράση του τόσο στην  Ελλάδα  όσο και  το εξωτερικό,  έχει ως αποστολή του τα ενδιαφέροντα και τις ανησυχίες του ίδιου του Σταύρου Νιάρχου, παρέχοντας δυνατότητες για δωρεές στους τομείς της παιδείας, της κοινωνικής πρόνοιας, της υγείας, των τεχνών και του πολιτισμού.

Ο Σταύρος Νιάρχος γεννήθηκε στις 3 Ιουλίου του 1909 στην Αθήνα. Η καταγωγή και των δύο γονέων του, του πατέρα του Σπύρου Νιάρχου και της μητέρας του Ευγενίας Κουμαντάρου, ήταν από μικρά χωριά του νομού Λακωνίας, κοντά στη Σπάρτη. Αφού παρακολούθησε Νομικά στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ξεκίνησε  να εργάζεται το 1929 στην οικογενειακή επιχείρηση αλευρομύλων. Η εργασία του εκεί ανέδειξε σύντομα τα διοικητικά του προσόντα. Αντιλαμβανόμενος το σημαντικό κόστος μεταφοράς του εισαγόμενου σιταριού απο την Αργεντινή και τις χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, ο Νιάρχος έπεισε την οικογένειά του ότι θα μπορούσαν να εξοικονομήσουν χρήματα με την αγορά των πλοίων τα οποία εκτελούσαν τις μεταφορές. Τα πρώτα έξι φορτηγά πλοία αγοράστηκαν κατά τη διάρκεια της οικονομικής ύφεσης των χρόνων του Μεσοπολέμου.

Κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και ενώ ο Νιάρχος υπηρετούσε στο Ελληνικό Ναυτικό, οι Συμμαχικές Δυνάμεις μίσθωσαν το πρώτο πλοίο του. Ο Νιάρχος συμμετείχε στις συμμαχικές  επιχειρήσεις στη  Νορμανδία,  όπου και του απονεμήθηκαν, μεταξύ άλλων τιμητικών διακρίσεων, ο Μεγαλόσταυρος του Τάγματος του Φοίνικα, του Ταξιάρχη του Τάγματος του Γεωργίου του Α΄και του Ταξιάρχη του Τάγματος των Αγίων Γεωργίου και Κωνσταντίνου. Το πλοίο το οποίο είχε εκμισθωθεί στους Συμμάχους καταστράφηκε κατά τη διάρκεια του πολέμου, και ο Νιάρχος χρησιμοποιήσε τα χρήματα που προήλθαν από την ασφάλεια ως κεφάλαιο για να επεκτείνει το στόλο του. Αγόρασε, κυρίως, δεξαμενόπλοια. Κατ? αυτόν τον τρόπο, ξεκίνησε η παρουσία του Σταύρου Νιάρχου ως σημαντικού παράγοντα  στο χώρο του διεθνούς εμπορίου.

Πριν ακόμη συμπληρωθούν είκοσι χρόνια από τη δημιουργία της εταιρείας του, ο Νιάρχος αποφάσισε το 1956 να ιδρύσει καθώς και να θέσει σε λειτουργία τα Ελληνικά Ναυπηγεία, που ήταν η πρώτη ιδιωτική επένδυση τέτοιας μορφής στην Ελλάδα. Γνωστά ως Ναυπηγεία Σκαραμαγκά, τα οποία απασχολούσαν πάνω από 6.000 εργαζομένους, γρήγορα έγιναν το μεγαλύτερο ναυπηγικό και επισκευαστικό κέντρο-εργοστάσιο στη Μεσόγειο. Το 1985, τα ναυπηγεία περιήλθαν στο δημόσιο, αλλά το μεγάλο ενδιαφέρον του Σταύρου Νιάρχου για την Ελλάδα εξακολούθησε να αποτελεί πραγματική απόδειξη της σημασίας που μπορεί να έχει η ιδιωτική επένδυση για το καλό της οικονομικής ζωής της χώρας.

Η στρατηγική του Νιάρχου στο χώρο της ναυτιλίας ήταν να αγοράζει και και να κατασκευάζει πλοία μεγάλων διαστάσεων. Γι' αυτό, άλλωστε, τα supertankers του δημιούργησαν παγκόσμια ρεκόρ για το μέγεθος και τη χωρητικότητά τους. Για πολλά χρόνια τού ανήκε ο μεγαλύτερος ιδιωτικός στόλος στον κόσμο. Στην περίοδο της αιχμής του, η ναυτιλιακή του εταιρεία διαχειριζόταν πάνω από ογδόντα πλοία.

Πέρα από τις ναυτιλιακές του επιχειρήσεις, ο Νιάρχος έδειξε ενδιαφέρον και για πολλούς άλλους τομείς. Τα ενδιαφέροντά του επεκτάθηκαν από την ανταγωνιστική ιστιοπλοΐα μέχρι την εκτροφή αλόγων ιπποδρομιών. Αναγνωρίστηκε ως σημαντικός επενδυτής  και συλλέκτης έργων τέχνης. Δούλεψε ακούραστα και απαιτούσε πολλά από τους συνεργάτες του. Αυτοδημιούργητος ως ήταν, είχε την ικανότητα να κατανοεί καλά την αξία και τις ικανότητες του κάθε ατόμου. Πίστευε ακράδαντα στην οικογένειά του και μολονότι ταξίδευε και διέμενε σε πολλά μέρη του κόσμου δεν έχασε ποτέ το δεσμό του με την Ελλάδα και την πίστη του στον Ελληνισμό.

Ο Σταύρος Νιάρχος συνειδητοποίησε από νωρίς στη σταδιοδρομία του το πόσο σημαντικό ήταν να ενστερνιστεί μια παγκόσμια στρατηγική. Το όραμά του έδωσε μεγάλη ώθηση στις πολύ μεγάλες επιχειρηματικές του επιτυχίες και συνετέλεσε στον εμπλουτισμό των πολλών και εξαιρετικών συλλογών του με έργα αδιαμφισβήτητης αξίας. Τα μέλη της οικογένειάς του και οι συνεργάτες του στους οποίους ανατέθηκε η διεύθυνση και η εκτέλεση των φιλανθρωπικών σκοπών του Ιδρύματος στην Ελλάδα και σε όλον τον κόσμο έχουν ως οδηγό τους την κληρονομιά που άφησε πίσω του ο Σταύρος Νιάρχος. Έχοντας διαθέσει ένα σημαντικό μέρος της περιουσίας του στο 'Ιδρυμα το οποίο φέρει και το όνομά του, ο Νιάρχος έδωσε μια διαρκή υπόσχεση, αυτή τού να βελτιώνει, μέσα στο πλαίσιο του δυνατού, τις συνθήκες ζωής των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο.

Πηγή: Ίδρυμα Σταύρος Σ. Νιάρχος.